พระราชวังสนามจันทร์ พระที่นั่งองค์แรก "พิมานปฐม" ณ จังหวัดนครปฐม
พระที่นั่งพิมานปฐม พระที่นั่งองค์แรกในพระราชวังสนามจันทร์ มีความงดงามของสถาปัตยกรรมสร้างแบบตะวันตก สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2450 เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังทรงดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร พระที่นั่งนี้ได้สร้างให้มีทางเดินเชื่อมต่อไปยังที่พระที่นั่งวัชรีรมยาด้วย
ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของพระที่นั่งพิมานปฐมเป็นอาคาร 2 ชั้น สร้างแบบตะวันตก ผนังห้องเดิมเป็นผนังไม้ ต่อมาใน พ.ศ. 2456 มีการเปลี่ยนแปลงเป็นผนังคอนกรีต พระที่นั่งนี้มีการตกแต่งชายคา ช่องลม กันสาด และลูกกรงระเบียง ด้วยแผ่นไม้ฉลุลายแบบเรือนขนมปังขิง (gingerbread) อย่างประณีตงดงาม ภายในพระที่นั่งพิมานปฐม ประกอบด้วยห้องต่าง ๆ ซึ่งยังมีป้ายชื่อปรากฏอยู่จนถึงทุกวันนี้ เช่น ห้องพระบรรทม ห้องสรง ห้องบรรณาคม ห้องภูษา และห้องเสวย เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีห้องพระเจ้าอันเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปลูกสร้างโรงพิธีสำหรับหล่อพระพุทธรูปนี้ ณ ด้านข้างพระที่นั่งสามัคคีมุขมาตย์ พร้อมกันนี้ทรงยกพระเศวตฉัตรกั้นเหนือพระพุทธรูป และใช้ห้องพระเจ้าเป็นห้องพระประจำพระราชวังสนามจันทร์ ภายในห้องพระเจ้ามีภาพจิตรกรรมฝาผนังฝีมือพระยาอนุศาสน์จิตรกร (จันทร์ จิตรกร) อนึ่งจุดอันเป็นที่ตั้งของห้องพระเจ้านี้มีความสำคัญและน่าสนใจ การท่องเที่ยว (ททท.) จึงประกาศให้เป็นจุด UNSEEN ของจังหวัดนครปฐม เนื่องจาก ณ ห้องพระเจ้าสามารถมองเห็นองค์พระปฐมเจดีย์และเทวาลัยคเณศร์ อยู่ในแนวตรงเส้นเดียวกัน
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงใช้พระที่นั่งพิมานปฐมเป็นที่ประทับ ที่เสด็จออกขุนนางและที่รับรองแขกเมืองมากกว่าพระที่นั่งและพระตำหนักองค์อื่น ๆ
Cr. พระราชวังสนามจันทร์
ชนิดา พรหมผลิน
